Anemia, niedokrwistość u dzieci. Profilaktyka i dieta.
Niedokrwistość to problem, który dotyka nie tylko osoby dorosłe, ale także dzieci na różnym etapie rozwoju.
Główne przyczyny niedokrwistości
Anemia jest zaburzeniem w syntezie hemoglobiny spowodowanym niedoborem pewnych składników odżywczych (żelazo, kwas foliowy, witamina B12), nadmierną utratą krwi lub nadmiernym rozpadem erytrocytów. Najczęstszą przyczyną niedokrwistości u dzieci jest anemia z niedoboru żelaza. Do grupy najbardziej narażonej na niedobór tego pierwiastka zaliczamy dzieci w pierwszym roku życia oraz w okresie pokwitania. Anemia znacznie częściej dotyka również wcześniaków oraz dzieci z ciąż wielopłodowych. Do jej rozwoju może przyczynić się także nieprawidłowa dieta kobiety ciężarnej oraz straty krwi podczas ciąży i porodu.
Objawy anemii
Symptomów niedokrwistości jest wiele i zależne są od jej przyczyny i stopnia zaawansowania. Do głównych objawów, występujących u większości pacjentów, zalicza się ogólne osłabienie, senność oraz zmniejszoną tolerancję wysiłku. Dochodzi do zaburzeń pracy serca oraz tachykardii. Upośledzeniu ulegają zdolności ruchowe i umysłowe dziecka. Często występują także objawy zewnętrzne takie jak: bladość skóry, wypadające włosy oraz zniekształcone, osłabione paznokcie. Osłabieniu ulegają mechanizmy obronne organizmu, co prowadzi do częstych infekcji oraz stanów zapalnych. Dzieci z anemią mogą nie wykazywać zainteresowania jedzeniem, przez co ich masa ciała ulega zmniejszeniu. Wzmożony rozpad erytrocytów charakteryzuje zaś wystąpienie żółtaczki. Nie należy bagatelizować żadnego z powyższych objawów. Szybka diagnostyka i rozpoczęcie leczenia warunkują powrót do prawidłowego stanu zdrowia dziecka.
Diagnostyka anemii
Pierwszym etapem diagnostyki jest przeprowadzenie obszernej rozmowy ze specjalistą i omówienie zauważonych u dziecka, niepokojących symptomów. Następnie niezbędne jest wykonanie morfologii krwi obwodowej z rozmazem oraz zbadaniem dodatkowych parametrów takich jak: liczba płytek krwi i retikulocytów, stężenie żelaza i zdolność jego całkowitego wiązania, stężenie ferrytyny oraz poziom bilirubiny. W celu pogłębienia diagnostyki wykonuje się także oznaczenie aktywności enzymów krwinki czerwonej, stężenia witaminy B12 i kwasu foliowego w surowicy krwi. W pewnych przypadkach niezbędne jest także wykonanie badania szpiku – mielogramu.
Profilaktyka. Dieta w anemii
Kluczem do właściwej profilaktyki niedokrwistości jest zbilansowana dieta i pokrycie wraz z dietą zapotrzebowania na kluczowe składniki odżywcze. Zapotrzebowanie to zmienia się wraz z wkraczaniem dziecka w kolejny etap rozwoju. W okresie prenatalnym oraz karmienia piersią kluczową rolę będzie odgrywała tu prawidłowa dieta mamy. Pamiętajmy, że podczas ciąży wzrasta zapotrzebowanie na składniki takie jak żelazo i kwas foliowy. W przypadku kwasu foliowego zalecana jest suplementacja od 6 tygodni przed zajściem w ciążę do 2 trymestru w dawce 0,4 mg/dobę. Dawka może być wyższa w określonych przypadkach, dlatego optymalnie skonsultować się z lekarzem prowadzącym.
Kobiety u których stwierdzono już anemię, bądź znajdujące się w grupie ryzyka powinny także stosować suplementy żelaza. Profilaktyczna suplementacja u dzieci dotyczy wyłącznie tych będących w grupie ryzyka lub u których pokrycie zapotrzebowania w diecie na składniki takie jak żelazo, kwas foliowy, witamina B12, B6 jest niemożliwe. W prawidłowym zbilansowaniu diety niezbędna może okazać się pomoc dietetyka. Dietetyk kliniczny podczas konsultacji w gabinecie lub konsultacji online przekaże rzetelną wiedzę jak zoptymalizować dietę oraz przygotuje zbilansowany jadłospis.
Więcej informacji na ten temat przeczytacie w artykule naszego specjalisty, dietetyk Zuzanny Szypowskiej w sierpniowym numerze magazynu „Dobra Mama”.
Zachęcamy do zapisów na konsultacje dietetyczne oraz telekonsultacje do dietetyk Zuzanny Szypowskiej.
Stałe godziny przyjęć:
Wtorek: 15:00-17:00
Środa: 9.00-15.00
Piątek: 15.00-17:00, 17:00-20:00- Kobiety w ciąży
Sprawdź także:
- Dietetyk dla dziecka
- Zdrowie to rodzinny skarb
- Dlaczego żywienie dzieci jest ważne? Rola dietetyka dla dziecka.
Literatura:
- Zhu A., Kaneshiro M., Kaunitz J.D.; Evaluation and treatment of Iron Deficiency Anemia: A Gastroenterological Perspective. Digestive Diseases of Sciences, 2010; 55(3): 548-559.
- Turkowski P., Uhrynowska M., Brojer E.; Talsemie- patofizjologia, podstawy molekularne I dziagnostyka. Hematologia 2013; 4(3): 239–256
- Chełstowska M., Warzocha K.; Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości. Onkologia w praktyce klinicznej, 2006, 2(3): 105-116
- Wang M.; Iron Deficiency and Other Types of Anemia in Infants and Children. American Family Physician: 2016; 96 (4): 270-278
- Baker R.D., Greer F.R, Committee on Nutrition American Academy of Pediatrics: Diagnosis and Prevention of Iron Deficiency and Iron-Deficiency Anemia in Infants and Young Children (0-3 Years Age). Pediatrics, 2010; 126(5): 1040-1050
- Domellöf M., Braegger C., Campoy C.T., Fewtrell M., Hojsak I., Mihatsch W., Molgaard C., Shamir R., Turck D., van Goudoever J.; ESPGHAN Committee on Nutrition. Iron requirements of infants and toddlers. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2014; 58(1): 119‑29.
- Sobocińska-Mirska A.; Niedokrwistości niedoborowe w pierwszym kwartale życia. Borgis – Nowa Pediatria, 2007, 3: 71-77.
- Weker H., Barańska M.; Żywienie niemowląt i małych dzieci- zasady postępowania w żywieniu zbiorowym. Instytut Matki i Dziecka, 2014, 10-59
Poprzednie wpisy